Mục lục

1. Bo mạch thang máy là gì?

Bo mạch thang máy (tiếng Anh: elevator control board) là bộ phận điều khiển trung tâm trong hệ thống thang máy, chịu trách nhiệm xử lý tín hiệu, điều phối hoạt động và đảm bảo an toàn cho toàn bộ quá trình vận hành. 

Bo mạch ví như “bộ não” của thang máy, kết nối và kiểm soát tất cả các thiết bị như: động cơ, cảm biến, bảng gọi tầng, hệ thống cửa, phanh, tín hiệu báo tầng…

Bo mạch là “đầu não” của thang máy

2. Vai trò của bo mạch trong hệ thống thang máy 

Bo mạch giữ vai trò trung tâm điều khiển, được ví như "bộ não" của toàn hệ thống, có nhiệm vụ xử lý tín hiệu, ra lệnh vận hành và đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Dưới đây là các vai trò chính:

• Đảm bảo an toàn
  • Giám sát tín hiệu từ cảm biến cửa, cảm biến quá tải, cảm biến tốc độ để đảm bảo cabin chỉ vận hành khi các điều kiện an toàn được đáp ứng.
  • Tự động ngắt vận hành và kích hoạt chế độ dừng khẩn khi xảy ra sự cố như mất điện, mở cửa sai tầng hoặc lỗi điều khiển.
  • Phối hợp với hệ thống phanh để dừng cabin kịp thời, hạn chế rủi ro trôi tầng hoặc tăng tốc bất thường.
• Tối ưu hiệu suất:
  • Điều khiển logic hành trình cabin theo thứ tự gọi tầng, giảm thời gian chờ đợi và tối ưu tiêu thụ điện năng.
  • Đảm bảo cabin dừng tầng chính xác, vận hành mượt mà, không gây giật hoặc lệch sàn.
  • Tự điều chỉnh chế độ vận hành phù hợp với tần suất sử dụng, tải trọng và lưu lượng hành khách thực tế.
• Tăng độ tin cậy cho toàn hệ thống:
  • Bo mạch thang máy giúp đồng bộ hoạt động của các bộ phận như hệ thống cửa, đèn, hiển thị tầng, phanh và quạt thông gió, tránh xung đột tín hiệu và lỗi đồng bộ.
  • Có khả năng ghi lại lỗi, gửi cảnh báo hoặc kết nối điều khiển từ xa, hỗ trợ bảo trì kịp thời và giảm thời gian gián đoạn.

Bo mạch giữ vai trò trung tâm điều khiển của thang máy

Bo mạch không hoạt động đơn lập mà thường xuyên phối hợp với các bộ phận khác để đảm bảo thang máy vận hành an toàn và ổn định:

• Với hệ thống phanh, bo mạch đóng vai trò gửi lệnh chính xác để mở phanh khi thang bắt đầu di chuyển và đóng phanh khi cabin cần dừng, đảm bảo an toàn tuyệt đối trong từng lần vận hành.
• Với hệ thống cảm biến, bo mạch liên tục thu thập dữ liệu từ cảm biến vị trí, cảm biến tốc độ, cảm biến cửa... để đưa ra quyết định điều khiển đúng thời điểm, giúp thang vận hành mượt và tránh sai lệch.
• Với hệ thống điều khiển từ xa, bo mạch cho phép kết nối với trung tâm giám sát hoặc phần mềm kỹ thuật, giúp theo dõi trạng thái vận hành, nhận cảnh báo lỗi và hỗ trợ xử lý sự cố từ xa mà không cần tiếp cận trực tiếp.

3. Phân biệt các loại bo mạch thang máy

4. Cấu tạo & Nguyên lý hoạt động của bo mạch điều khiển thang máy

Bo mạch thang máy có cấu tạo như sau: 

• Vi xử lý (Microcontroller/CPU): Là bộ não xử lý tín hiệu, điều khiển logic hoạt động của thang máy theo lập trình có sẵn.
• Bộ nhớ (EEPROM/Flash): Lưu trữ chương trình điều khiển, dữ liệu lỗi và thông số cấu hình hệ thống.
• Cổng giao tiếp (I/O Ports, CAN/RS485): Kết nối bo mạch với các thiết bị như cảm biến, bảng gọi tầng, hệ thống hiển thị, phanh, động cơ, modem điều khiển từ xa...
• Mạch nguồn (Power Supply): Cung cấp điện áp ổn định (5V, 12V, 24V DC) cho toàn bộ bo mạch.
• Các cảm biến liên quan: Bao gồm cảm biến vị trí cabin, công tắc cửa, giới hạn tầng, cảm biến tốc độ... gửi dữ liệu đầu vào về bo mạch để xử lý.

Cấu tạo của bo mạch điều khiển thang máy rất phức tạp

Bo mạch của thang máy hoạt động theo nguyên lý thu – xử lý – phát tín hiệu, cụ thể như sau:

• Tiếp nhận tín hiệu đầu vào: Khi người dùng bấm nút gọi tầng hoặc chọn tầng, bo mạch nhận tín hiệu từ bảng nút (COP/LOP).
• Phân tích & xử lý dữ liệu: Dựa trên dữ liệu từ cảm biến và yêu cầu người dùng, bo mạch xử lý logic để xác định hướng di chuyển, dừng tầng, thời gian đóng/mở cửa.
• Gửi tín hiệu điều khiển: Bo mạch điều khiển động cơ kéo, kích hoạt phanh, vận hành hệ thống cửa và phối hợp với hệ thống an toàn (quá tải, mất điện, vượt tốc...).
• Giao tiếp hiển thị & lưu trữ: Gửi tín hiệu đến màn hình hiển thị vị trí tầng, trạng thái thang và ghi lại thông tin lỗi để hỗ trợ bảo trì.

5. Các lỗi thường gặp liên quan đến bo mạch thang máy

Dưới đây là bảng tổng hợp các lỗi thường gặp liên quan đến bo mạch, bao gồm dấu hiệu nhận biết, nguyên nhân và hướng khắc phục:

Lưu ý chung khi gặp lỗi:

• Luôn tuân thủ lịch bảo trì định kỳ để đảm bảo thang máy hoạt động ổn định và an toàn.
• Không tự ý sửa chữa hoặc can thiệp vào hệ thống thang máy nếu không có chuyên môn.
• Khi phát hiện sự cố, nên liên hệ ngay với đơn vị bảo trì hoặc kỹ thuật viên chuyên nghiệp để được hỗ trợ kịp thời.

Nên liên hệ cứu hộ/kỹ thuật viên nếu gặp lỗi thang máy

6. Giá bảo trì, thay thế bo mạch thang máy

Thông thường, giá bảo trì định kỳ các bo mạch dao động từ 800.000 đến 1.500.000 VNĐ/lần, trong khi chi phí thay mới bo mạch có thể nằm trong khoảng từ 2.000.000 đến hơn 20.000.000 VNĐ nếu liên quan đến bo mạch điều khiển trung tâm hoặc bo mạch đặc thù theo từng dòng thang. 

Lưu ý: Chi phí bảo trì, thay thế bo mạch sẽ khác nhau tùy loại bo mạch, độ phức tạp của hệ thống và mức độ tích hợp linh kiện nội hay ngoại nhập.

7. Lưu ý khi bảo trì bo mạch cho thang máy

Dưới đây là một số lưu ý khi bảo trì bo mạch cho thang máy:

• Ngắt nguồn hoàn toàn trước khi thao tác để tránh rò điện hoặc chập cháy bo mạch.
• Sử dụng dụng cụ chuyên dụng, tránh dùng tay không hoặc vật sắc nhọn tiếp xúc trực tiếp lên bề mặt linh kiện.
• Không vệ sinh bằng nước hoặc hóa chất ẩm, chỉ nên dùng cọ mềm và khí nén để làm sạch bụi.
• Kiểm tra tình trạng linh kiện (tụ điện, mạch dẫn, chân IC…) định kỳ, đặc biệt là các dấu hiệu hư hỏng như cháy đen, phồng rộp.
• Đảm bảo môi trường khô ráo và thông thoáng, tránh đặt bo mạch gần nguồn nhiệt, nước hoặc nơi có độ ẩm cao.
• Kiểm tra và siết chặt các điểm tiếp xúc, đầu jack, dây tín hiệu để tránh lỏng lẻo hoặc tiếp xúc kém.
• Ghi lại log lỗi hoặc bất thường nếu bo có chức năng lưu trạng thái, nhằm hỗ trợ chẩn đoán và sửa chữa sau này.
• Không tự ý thay thế linh kiện nếu không có chuyên môn – hãy liên hệ đơn vị kỹ thuật hoặc hãng sản xuất để xử lý đúng chuẩn.

Bo mạch thang máy tuy là một linh kiện nhỏ nhưng lại quyết định sự an toàn và hiệu quả của toàn bộ hệ thống thang máy. Việc hiểu rõ và bảo trì đúng kỹ thuật sẽ giúp hạn chế rủi ro, kéo dài tuổi thọ thiết bị và đảm bảo trải nghiệm sử dụng an toàn cho người dùng.

Thông tin liên hệ:

• Hotline: 18001754 – 0899.50.38.38
• Email: vietnam@cibeslift.com
• Website: https://cibeslift.com.vn
• Hệ thống showroom:

• Hà Nội: P.303, Tầng 3, Tòa nhà HITC, 239 Xuân Thủy, Cầu Giấy
• TP. HCM: Số 138, đường B2, phường An Lợi Đông, TP. Thủ Đức
• Đà Nẵng: Số 438 Đường 2/9, quận Hải Châu